Kiedy przychodzi czas na instalację nowego systemu operacyjnego albo modernizację dysku, prędzej czy później pojawia się pytanie: MBR czy GPT? Który format dysku wybrać? Jeśli zastanawiasz się nad tym, to trafiłeś w dobre miejsce – wyjaśnię Ci to w prosty sposób. Zapnij pasy, zaczynamy!
Co to w ogóle jest MBR i GPT?
Na początek rozjaśnijmy, co kryje się za tymi skrótami. MBR (Master Boot Record) i GPT (GUID Partition Table) to sposoby na organizację danych na dysku – coś jak różne przepisy na ciasto. Jeden przepis może być stary, sprawdzony, ale nieco przestarzały, drugi nowocześniejszy, bardziej elastyczny, ale wymagający nowych narzędzi.
Partycje MBR – staruszek z lat 80.
MBR to stary format partycjonowania dysków, który pojawił się już w latach 80. – tak, to prawie dinozaur świata komputerów. Główne zalety MBR to jego prostota i kompatybilność. Obsłuży każdy komputer, nawet ten sprzed wieków, i bez problemu działa na starszych systemach, jak np. Windows 7.
Jak działają partycje w MBR?
Wyobraź sobie dysk jako bochenek chleba, a partycje jako kromki. MBR pozwala podzielić ten bochenek na maksymalnie 4 duże kromki (tzw. partycje podstawowe) albo na 3 duże kromki i jedną „specjalną” kromkę, którą możemy podzielić na mniejsze kawałki (partycje logiczne). Niby fajnie, ale to dość ograniczone, zwłaszcza jak masz duży dysk.
Wadą MBR jest też to, że potrafi obsłużyć tylko dyski do 2 TB. Jeśli Twój dysk jest większy, no to niestety – MBR nie da rady. Pomyśl o tym jak o starym kaseciaku, który po prostu nie obsłuży nowoczesnych płyt Blu-ray.
Partycje GPT – nowoczesność w pełnej krasie
GPT to nowszy, bardziej zaawansowany format. W przeciwieństwie do MBR, nie ma takich ograniczeń. Obsłuży dyski o rozmiarze większym niż 2 TB i może mieć nawet do 128 partycji – każda z nich może być tak wielka, jak tylko sobie wymarzysz.
Jak działają partycje w GPT?
W dyskach GPT każda partycja ma swój unikalny identyfikator (GUID), co sprawia, że zarządzanie nimi jest bardziej elastyczne i bezpieczne. Nie musisz się martwić, że system nie ogarnie rozmiaru Twojego dysku, nawet jeśli jest to 10 TB bestia.
W dodatku format GPT ma lepsze zabezpieczenia przed utratą danych. Jest tu kopia zapasowa tablicy partycji, więc nawet jeśli coś pójdzie nie tak, masz szansę odzyskać swoje dane. Dla porównania, MBR ma tylko jeden sektor rozruchowy, więc jak ten sektor padnie, to klops – trzeba kombinować z odzyskiwaniem.
MBR czy GPT – co wybrać?
- MBR wybierz wtedy, gdy masz stary komputer albo planujesz instalację starszego systemu operacyjnego (jak np. Windows 7). Jeżeli Twój dysk ma mniej niż 2 TB i nie planujesz dzielić go na więcej niż 4 partycje, to MBR może Ci wystarczyć.
- GPT to najlepszy wybór, jeśli Twój komputer jest nowszy i masz większy dysk (więcej niż 2 TB). GPT sprawdzi się, jeśli planujesz pracować na systemie Windows 10, Windows 11 albo Linuxie i chcesz mieć nowoczesne zabezpieczenia przed awariami.
MBR a GPT – który format partycjowania lepszy?
MBR to format, który już trochę się zestarzał – obsłuży starsze systemy i mniejsze dyski, ale ma swoje ograniczenia. GPT to przyszłość – jest bardziej elastyczny, bezpieczniejszy i gotowy na duże dyski oraz nowoczesne systemy. Jeśli masz wybór i Twój komputer to ogarnia, zdecydowanie postaw na GPT. To jak wybór między starym telefonem na przyciski a nowym smartfonem – jeden i drugi spełni swoje zadanie, ale jeden z nich otworzy przed Tobą więcej możliwości.
